HAK DÜŞÜRÜCÜ
SÜRE: İşe iade davası, fesih bildiriminin tebliğ tarihinden itibaren 1 AY İÇERİSİNDE işe iade talebiyle arabulucuya başvurmak zorundadır. Fesih bildirimi yazılı olmalı ve soyut gerekçeler, genel ifadeler bulunmaksızın, hangi nedenle iş akdinin feshedildiği açık bir şekilde belirtilmelidir.
Husumet: Alt ve Asıl İşveren Müteselsil sorumludur. Aralarında zorunlu dava arkadaşlığı vardır. Arabuluculuk başvurusunda her iki taraf da arabuluculuk görüşmesine çağrılmalıdır. Ayrıntı için tıklayınız.
Arabuluculuk: Arabuluculuk görüşmesi sırasında anlaşma ihtimalinde düzenlenecek anlaşma tutanağında işe başlatma tarihi ve çalıştırılmayan sürenin ücreti ve diğer hakların parasal miktarı tutanakta mutlaka yer almalıdır. Arabuluculuk faaliyeti sonunda anlaşmaya varılmaması halinde son tutanağın düzenlendiği tarihten itibaren 2 HAFTA İÇERİSİNDE dava açılmalıdır.
Harçlar: Maktu Harç
Vekalet ücreti: Maktu vekalet ücreti.
Görevli Mahkeme: İş Mahkemeleri
Yetkili Mahkeme: İşverenin Bulunduğu Yer Mahkemesi
Dava Değeri: Dava değeri bulunmuyor.
Davacı: İşçi
Davalı: İşveren
Yargılama usulü: Basit usulü.
Konu: İşçinin iş sözleşmesinin davalı tarafından haksız ve sebepsiz olarak fesih edilmesinden dolayı işçinin işe iade edilerek, boşta geçen sürelere ilişkin ücret alacağı ve diğer haklarının yasal faizi ile ödenmesine işçinin işe başlatılmama halinde ise işe başlatmama tazminatının da işçiye ödenmesidir.
İşe İade Davası Şartları
1. İş Kanuna ya da Basın İş Kanuna tabi bir çalışan olmak
2. İş sözleşmesi belirsiz süreli iş sözleşmesi olmalı
3. İş Sözleşmesi haklı bir neden olmaksızın işveren tarafından feshedilecek.
4. İşçinin en az 6 ay kıdemi bulunacak (Yer altı işçilerinin 6 ay kıdemi olmak zorunda değildir.
5. İşletmenin bütününü sevk ve idare eden işveren vekili ve yardımcıları ile işyerinin bütününü sevk ve idare eden ve işçiyi işe alma ve işten çıkarma yetkisi bulunan işveren vekilleri işe iade açamazlar
6. İşyerinde 30 veya daha fazla işçi çalıştıran bir yer olması gerekir. (İşverenin aynı iş kolunda birden fazla işyeri bulunması halinde, işyerinde çalışan işçi sayısı, bu işyerlerinde çalışan toplam işçi sayısına göre belirlenir.)
Feshin Son Çare Olma İlkesi:
Feshin son çare olması (ultima ratio) ilkesi, en açık anlatımıyla, , işveren tarafından iş sözleşmesinin feshedilebilmesi için işçinin daha kötü koşullarda da olsa çalıştırılabilme olanağının kalmamasını, bu nedenle son çare olarak fesih yoluna başvurulmasını ifade eder. (işçinin yazılı savunmasının alınmaması )
TAZMİNAT HESABI ve MİKTARI
1. İşe Başlatmama Tazminatı: İşçiyi başvurusu üzerine 1 ay içerisinde işe başlatmaz ise işçiye İşe başlatmama tazminatı ödenir. Hakim dava sonunda işe iade kararı verdiğinde 4-8 aylık brüt ücret tutarında işe başlatmama tutarını da açık olarak belirler.
2. Boşta Geçen Süre Ücreti: Kararın kesinleşmesine kadar çalıştırılmadığı süre için işçiye en çok 4 AYA KADAR doğmuş bulunan ücret ve diğer hakları ödenir.
KARAR:
Hakim feshin geçersizliği ile beraber, davacının işe iadesine karar verdiğinde, gerekçeli kararda işe başlatmama tazminatı ve boşta geçen süre tazminatlarını, net olarak belirtmelidir. (Ay X Brüt Ücret)
KARARIN İCRASI:
Karar kesinleştikten itibaren 10 gün içerisinde (bu süre hak düşürücü bir süredir.) işçinin işe başlatması için işverene başvurması gerekmektedir. İşçinin başvurusunun karşı tarafa tebliğinden itibaren işveren 1 ay içerisinde işe başlatmaz ise işe başlatmama tazminatını ödemek zorunda kalır. Ancak boşta geçen süre alacağı işe başlatsa da ödenmek zorundadır.
Yapılan Tazminat Ödemelerinin Mahsup Edilip, Edilmeyeceği:
a. İşçi işe başlatılırsa;
Bildirim süresine ait ücret peşin ödenmişse ve kıdem tazminatı boşta geçen süre ücretinden mahsup edilir.
b. İşçi İşe Başlatılmazsa
Bildirim süresi verilmemiş veya bildirim süresin ait ücret peşin ödenmemişse bu sürelere ait ücretler ayrıca ödenir.
İşverenin Dava Devam Ederken İşe Dön Çağrısı Yapması:
Böyle bir durumda dava konusuz kalmayacaktır. Hatta işçi işe başlasa dahi dava devam edecektir. Ayrıntı için tıklayınız.
Fesih Bildirim Tebliğinde Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar:
· Fesih bildirimi yazılı olmalı. Fesih nedeni kesin ve açıkça belirtilmelidir. Birden fazla neden yazılmamalı. Fesih nedeni için genel ifadeler kullanılmamalı.
· Yazılı fesih bildirimimde tarihinin yanına da mutlaka imza attırılmalıdır. Tarih konusunda bir uyuşmazlık varsa; Bu husus mahkemece ayrıntılı bir şekilde incelenmeli ve araştırılmalıdır. (Furkan’ın dosyasında davalının yaptığı gibi fesih bildirimi yaptığını iddia edip sonra da ihbar tazminatı ödenmişse bu da çelişkili davranış oluşturur.)
· Fesih bildiriminde irade sakatlığından bahsediliyorsa bunun tanık delili ile ispat edilebilir.
· Fesih bildiriminin düzenlenme tarihinde değil farklı bir tarihte tebliğ edildiğinin iddia edilmesi halinde işveren 4857 Sayılı İş kanunun 109. Maddesi uyarınca düzenlenme tarihinde tebliğ edildiğini ispat etmelidir. (Yargıtay 9. HD. 12.12.2016 T., 2016/1543 E., 2016/21848 K sayılı karar )
Dipnotlar:
· İstinaf Mahkemesinin vermiş olduğu karar kesindir. Temyiz Yolu kapalıdır.
Fesih Bildirimine İlişkin Yargıtay Kararları
· Islahla Tanık Dilekçesi Verilmesi
Yargıtay 2. Hukuk Dairesi, 2014/21030 E., 2015/6532 K.
· Hile ile Geriye Dönük Fesih Bildirimi
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, 2016/11265 E., 2017/7813 K.
· İşverenin Fesih Sebebiyle Çelişkili Davranışı (İşveren Haklı Nedenle Fesih bildirimine rağmen kıdem ve İhbar Tazminatı ödemiştir.
BAM Diyarbakır 8. Hukuk Dairesi, 2019/36 E., 2019/36 K.
· Fesih bildiriminde imza olmasına rağmen tarihin sonradan atılması
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ Adana 8. Hukuk Dairesi Esas No: Karar No: 2017/4152 2018/546 Karar Tarihi: 08.03.2018
· FESİH BİLDİRİMİNDE TARİH ALANINDA İMZANIN OLMAMASI
YARGITAY 22. HUKUK DAİRESİ 2016/4245 ESAS 2016/7534 KARA